دانلود کتاب هستی و علل آن

کتاب هستی و علل آن شرح نمط چهارم از کتاب الاشارات و التنبیهات شیخ الرئیس ابن سینا است.

این کتاب دو بحث عمده را دنبال می کند:

آیا هستی منحصر در مادیات و اجسام و اجرام است.

یا این که اعم است و شامل مجردات هم می‏شود؟

این مبحث از دو راه اثبات شده است. اینکه هستی قلمروی وسیع‏ تر از مادیات دارد و موجوداتی که در ذات خود یا در ذات و افعال خود مجردند را نیز شامل می شود.

شارح محترم این کتاب در هشت بخش به این موضوع پرداخته است. بخش های اصلی فهرست عبارتنداز:

• بخش اوّل: اعم بودن موجود از محسوس.
• تعریف علت های فاعلی و غایی و مادی و صوری ، توضیح داده می شود. اگر علت نخستین داشته باشیم، همان علت فاعلی است و لاغیر.
• بخش دوم: اقسام علل و احکام آنها.
• بخش سوم: اثبات واجب الوجود. برهان ویژه شیخ الرئیس تقریر می شود.
• بخش چهارم: اثبات توحید.
• بخش پنجم: خواصّ واجب الوجود .
• بخش ششم: نفی ضدّ و مثل و حد از واجب الوجود.
• بخش هفتم: اثبات علم واجب.
• بخش هشتم :برهان صدیقین و اوثقیت آن.

بوعلی سینا را نباید یک فیلسوف مشائی نامید. بلکه او را باید بنیان گذار حکمت متعالیه و کسی دانست که میان حکمت بحثی و ذوقی جمع کرده است. لذا شیخ اشراق و صدرالمتالهین در جمع میان طریقه ی بحث و ذوق مدیون او هستند.