کتاب‌های آموزش گیتار
کتاب‌های آموزش گیتار
انتخاب متد و شیوه‌ی آموزش ساز از دغدغه‌های اصلی هر هنرجو و آموزگار موسیقی است. در سال‌های اخیر چاپ متدهای آموزش گیتار کلایس بیش از پیش رونق گرفته و وجع به سردرگمی اساتید و هنرجویان موسیقی شده است. در این نوشته سعی داریم تا برخی از بهترین و به زوترین متدهای آموزش گیتار را به شما معرفی کنیم.
کتاب‌های آموزش گیتار کلاسیک
کتاب متد گیتار آکسفورد یکی از شناخته شده‌ترین متدهای مُدرن برای آموزش گیتار کلاسیک به هنرجویان مبتدی است. تمرین‌ها و قطعات کتاب به صورت سولو، دوئت و تریو طیف وسیعی از موسیقی کشورها و فرهنگ‌های مختلف از قطعات شناخته شده موسیقی کلاسیک، ملودی‌های عامیانه آمریکای لاتین، آهنگ‌های جَز و بلوز تا موسیقی ضربی ترکی و … را دربر گرفته و باعث ایجاد جذابیت در یادگیری تکنیک گیتار کلاسیک شده است.مطالب کتاب متد گیتار آکسفورد جلد اول شامل یادگیری نت‌ها روی دسته گیتار، ارزش‌های زمانی، ضربه آپویاندو و تیراندو، موسیقی چند بخشی، مفهوم آکورد و آرپژ، تمرینات گام و تکنیک و آشنایی با تکنیک صحیح دست راست و چپ می‌باشد. تمامی مثال‌ها، تمرینات و قطعات سولو، دوئت و تریو کتاب در فایل صوتی همراه با آن ضبط شده و باعث روان‌تر و لذت‌بخش‌تر شدن جریان یادگیری هنرجو می‌شود.کتاب متد گیتار آکسفورد جلد اول نوشته دبی کرکنل ترجمه پیام رضوی در ۴۸ صفحه همراه با دانلود فایل صوتی توسط نشر نارون منتشر شده است.
کتاب آموزش گیتار پاپ
کتاب “ترانه‌های آفتاب” نوشتهٔ محمدرضا توسلی، مجموعه‌ای از برگزیده‌ترین ترانه‌های ایرانی است که بدون شک بخشی از خاطرات نسل‌های گذشته و حال اهالی این سرزمین را شکل داده‌اند. تمامی ترانه‌ها در این کتاب، در دو صفحه مقابل یکدیگر قرار دارند؛ به‌گونه‌ای که در صفحات فرد، نت‌ها و آکوردهای قطعه نمایش داده شده‌اند و در صفحه‌های زوج، متن فارسی ترانه همراه با همان آکوردها آورده شده است؛ این امر برای نوازندگان گیتار یا کیبورد، الگوی ساده‌تری برای نواختن فراهم می‌آورد.
به کمک مقایسه متن فارسی ترانه با هجاهای نوشته‌شده زیر نت‌ها، که از الفبای انگلیسی استفاده شده است، نوازنده قادر است اشتباهات خود را در خواندن واژه‌ها راحت‌تر تصحیح کند و همچنین به جایگاه صحیح آکوردها بر روی یک هجای خاص و تعداد ضربات مورد نیاز برای ماندن روی یک آکورد، دقت بیشتری داشته باشد.
توسلی در نگارش آهنگ‌ها، از گام‌های ساده‌تر و با تعداد کمتری علامت تغییردهنده در سرکلید استفاده کرده است، چرا که هدف اصلی این کتاب آموزش نوازندگی و نه حفظ مختصات اصیل قطعات بوده است. علاوه بر این، اجرای این ترانه‌ها توسط انواع سازها نظیر گیتار، کیبورد، ویولن، فلوت، سازدهنی و غیره، مناسب است و می‌تواند به عنوان تمرینات مفیدی برای هنرجویان وزن‌خوانی و سرایش (سلفژ) مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر این، قابلیت اجرای دونوازی یا حتی گروه‌نوازی این قطعات، به صورت همزمان ملودی و آکورد آن‌ها (با توجه به آکوردگذاری‌های بالای نت‌ها) نیز باید مد نظر قرار گیرد.
کتاب متد جامع گیتار در دو جلد
کتاب “متد جامع گیتار”، نوشتهٔ دکتر ویل اشمیت، مجموعه‌ای دو جلدی است که بدون شک یک متد کامل در آموزش گیتار به حساب می‌آید. این کتاب با استفاده از یک روش پیش‌رویی گام به گام، افراد را در هر سطحی از استعداد و توانمندی به سمت موفقیت در نوازندگی گیتار هدایت می‌کند. تمام نکات و تکنیک‌های لازم برای پیشرفت هنرجو به صورت حرفه‌ای و دقیق در این کتاب در نظر گرفته شده‌اند. از جمله امتیازهای منحصر به فرد کتاب “متد جامع گیتار”، استفاده از سبک‌های مختلف و بنابراین تکنیک‌های متنوع از جمله نوازندگی با پیک (Pick) و انگشت، اجرای گام‌های پنتاتونیک، ماژور و مینور، بداهه‌نوازی، گام‌ها و آکوردهای متحرک و … است.
کتاب “متد جامع گیتار” از لحاظ محتوا در دو جلد الکتریک، تکنیک‌ها و آکوردهای ساده را در جلد اول پوشش می‌دهد و در جلد دوم، علاوه بر ملودی‌ها و ریتم‌های متنوع‌تر، به تکنیک‌های پیشرفته‌تر نظیر گام‌های پنتاتونیک، دایره‌های آکوردی گسترده‌تر، پاور کردها و همچنین تکنیک‌های جدیدتر می‌پردازد و هنرجو در طول فرآیند آموزشی، علاوه بر کسب مهارت‌های عملی، با مفاهیم نظری و تئوری موسیقی نیز بیشتر آشنا می‌شود.
دکتر ویل اشمیت، نویسنده کتاب “متد جامع گیتار”، لیسانس را از لوتر کالج و دکتری را از دانشکده موسیقی ایستمن دریافت کرده است. آثار تالیفی او در زمینه آموزش گیتار از جمله پرفروش‌ترین و موفق‌ترین کتابها در سراسر جهان به شمار می‌روند. اشمیت علاوه بر تدریس در دانشگاه‌های معتبر نظیر دانشگاه ایالتی وینونا، دانشگاه کانزاس و دانشگاه ویسکانسین میلواکی، به عنوان استاد موسیقی مشغول به تدریس دروس عمومی موسیقی، کرال و ارکستر‌های میدانی است. همچنین، او در دوره ی ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۶ به عنوان رئیس انجمن ملی مربیان موسیقی (MENC) که بیش از شصت و سه هزار نفر عضو داشت، خدمت کرد. در سال ۲۰۰۶، اشمیت برنده جایزه دلوچیا (DeLucia Prize) از سوی بنیاد ماکینگبرد (Mockingbird Foundation) شد که این جایزه به خاطر نوآوری در آموزش موسیقی به او اهدا گردید.
کلاس آموزش گیتار
انتخابِ استاد در وحله‌ی اول مهم‌ترین بخشِ آموزش موسیقی و یا یک ساز است. آموزش گیتار کلاسیک و یا هر ساز دیگری دارای پیچیدگی‌های بسیاری است که از عهده‌ی هر استادی بر نمی‌آید. از این جهت در این قسمت با یکی از اساتید برجسته‌ی گیتار کلاسیک صحبت می‌کنیم تا بیشتر با روند آموزش گیتار کلاسید آشنا شوید.
برای آموزش گیتار کلاسیک هنرجو باید درکی از مسائل بنیادین تئوری موسیقی به دست آورد. از نظر من آموزش مقدمات ریتم و نُت‌خوانی باید در اولویت آموزش قرار بگیرد. تجربه به من ثابت کرده است که با توجه به ظرفیت بالای ساز گیتار برای اجرای ژانرهای متنوع موسیقی، باید به سلیقه و انتخاب هنرجو احترام گذاشت. اگر که هنرجو با ژانر موسیقی کلاسیک غربی آشناست و به آن علاقه دارد، می‌توان برای روند آشنایی او با رپرتوار گیتار کلاسیک، تکنیک‌های نوازندگی آن و مسائل مربوط به تفسیر موسیقی برنامه‌ریزی کرد. اما برای علاقه‌مندان به موسیقی مردم‌پسند باید چه کرد؟ اگر علاقۀ هنرجو صرفاً به سمت یادگیری موسیقی مردم‌پسند باشد، می‌توان از قطعه‌های مورد علاقۀ او برای آموزش استفاده کرد. رویکرد من در روند آموزش موسیقی مردم‌پسند به این گونه است که هنرجو نباید صرفاً اجرا کردن چند قطعه را یاد بگیرد بلکه باید در مسیری قرار گیرد که خود توانایی تنظیم و اجرای قطعه‌های تازه را به دست آورد. به همین منظور مسائل تئوری موسیقی در دل قطعه‌های موسیقی مردم‌پسند گنجانده خواهد شد تا هنرجو قابلیت اجرای ملودی، آکورد و همچنین خواندن و نواختن را پیدا کند.
هنرجو باید این نکته را در نظر داشته باشد که بخش مهمی از روند آموزش بر دوش هنرجو است؛ تمرین و پیگیری هنرجو است که می‌تواند به کارایی کلاس اضافه کند. آنچه که در جلسۀ اول کلاس مطرح می‌شود: درک معنای پنج خط حامل، کارکرد این خطوط در نشان دادن نُت و ارزش زمانی آن، مفهوم ریتم، معرفی ساز گیتار، اجزا و ظرفیت‌های اجرایی آن، مفهوم آکورد. همچنین اولین نت‌های قابل اجرا با گیتار نیز، در جلسۀ اول معرفی خواهند شد. بسته به سن هنرجو، می‌توان مسائل متنوعی را مطرح کرد. برای هنرجویان کودک، کتاب گیتار من، تألیف علی نادری، می‌تواند بسیار راه‌گشا باشد. این کتاب با استفاده از ترانه‌های متنوع، کودکان را ترغیب به حفظ و یادگیری ترانه‌ها و همچنین همراهی با گیتار می‌کند. یکی از نقاط مثبت این روش به حذف کردن گزاره‌های پیچیدۀ آموزشی بازمی‌گردد؛ درک بسیاری از تعاریف موسیقایی برای کودکان ۴ تا ۶ ساله بسیار بغرنج است اما کتاب گیتار من زمینۀ اجرای عملی این مفاهیم را به خوبی فراهم می‌کند.
